ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΕ ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΕΥΤΟΥ ΤΩΝ ΑΝ.ΕΛ. κα. Χ. ΓΙΑΤΑΓΑΝΑ  ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΚΟΠΙΩΝ

«Η Ελλάδα από την πλευρά της έχει πάρει όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες που συμβάλλουν στη βελτίωση του επιπέδου των διμερών σχέσεων των δύο χωρών, αλλά βεβαίως και στη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος, ώστε να προχωρήσει η διαπραγματευτική διαδικασία στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών. Εναπόκειται πλέον, το λέμε προς κάθε πλευρά, στην ηγεσία των Σκοπίων να δώσει απτά δείγματα γραφής στη διεθνή κοινότητα. Δεν αρκούν ούτε τα λόγια ούτε οι μεγαλόσχημες διακηρύξεις. Χρειάζονται πράξεις και οι πράξεις κρίνονται εκ του αποτελέσματος και βάσει των όρων που έχουν τεθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.» 

Πρωτολογία

Κυρία συνάδελφε, η συγκεκριμένη επίκαιρη ερώτηση έχει απαντηθεί αρκετές φορές. Η ελληνική Κυβέρνηση ακολουθεί μία πολιτική που έχει χαραχθεί μαζί με τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων της χώρας. Αναφέρατε κι εσείς ότι από το 1995 συνήφθη η ενδιάμεση συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας για εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών στο ζήτημα του ονόματος, στη ρύθμιση των διμερών σχέσεων, η οποία βεβαίως τηρήθηκε απ’ όλες τις κυβερνήσεις.

Εδώ είναι η απάντηση στο κρίσιμο ερώτημά σας: Έχουμε καθορίσει και καταστήσει σαφές προς όλους το πλαίσιο λύσης για την ονοματολογική διαφορά στο οποίο η ελληνική πλευρά θα μπορούσε να συναινέσει, μία ονομασία για χρήση erga omnes, δηλαδή έναντι όλων και για κάθε σκοπό. Επιδιώκουμε μία λύση που θα τύχει καθολικής εφαρμογής, ώστε να είναι οριστική και βιώσιμη και να μην αφήνει έδαφος για μελλοντικά σημεία τριβής. Επιθυμία μας είναι η λύση αυτή να περιλαμβάνει σαφή και οριστικό προσδιορισμό του ονόματος, που δεν θα αφήνει περιθώρια αμφιβολιών σχετικά με τη διάκριση μεταξύ του εδάφους των Σκοπίων και περιοχών σε γειτονικές χώρες, ειδικότερα της περιοχής της Μακεδονίας στη βόρεια Ελλάδα. Εμείς θεωρούμε ότι μία βιώσιμη λύση στο θέμα του ονόματος θα προσφέρει το κατάλληλο πλαίσιο για το συνολικό καθορισμό όλων των θεμάτων.

Ως προς το δεύτερο ερώτημά σας, πράγματι είναι γεγονός ότι κυκλοφορούν χάρτες στη γειτονική χώρα οι οποίοι απεικονίζουν μία υποτιθέμενη «μεγάλη Μακεδονία» και, εκτός του εδάφους των Σκοπίων, περιλαμβάνουν και εδάφη από την Ελλάδα, κατά κύριο λόγο, αλλά βεβαίως και από τη Βουλγαρία και από την Αλβανία. Τέτοιοι χάρτες απαντώνται ακόμα και σε σχολεία, συμβάλλοντας μ’ αυτόν τον τρόπο στην εμπέδωση της ψευδούς αλυτρωτικής ιδέας που προωθεί –ατυχώς για την ίδια- η σκοπιανή κυβέρνηση.

Είναι σαφές ότι τέτοιες προκλήσεις δηλητηριάζουν το παρόν και το μέλλον των διμερών σχέσεων, αντιβαίνοντας κάθε έννοια καλής γειτονίας. Τα γεγονότα, όμως, αυτά η ελληνική Κυβέρνηση τα επισημαίνει και στη διεθνή κοινότητα, στο πλαίσιο της αξιολόγησης της συμπεριφοράς των Σκοπίων σχετικά με την ενταξιακή τους προοπτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ.

Τονίζουμε, λοιπόν, στη διεθνή κοινότητα ότι οι σχέσεις μας δεν μπορούν να εξομαλυνθούν όσο η άλλη πλευρά δεν αποδέχεται κατά ουσιαστικό τρόπο σχέσεις καλής γειτονίας, όπως αποδεικνύεται από ανάλογα περιστατικά.

Τέλος, ως προς το ερώτημά σας για την Ενδιάμεση Συμφωνία, η ελληνική Κυβέρνηση μελετά με ψυχραιμία όλα τα ενδεχόμενα για την προώθηση των συμφερόντων μας. Αυτήν τη στιγμή η Ενδιάμεση Συμφωνία είναι σε ισχύ, αποτελεί το ρυθμιστικό, δε, πλαίσιο των διμερών μας σχέσεων. Το ζητούμενο είναι τα Σκόπια να αποδεχθούν λύση για το όνομα και να τηρήσουν ενεργώς σχέσεις καλής γειτονίας, ώστε να επιλυθούν όλα τα εκκρεμή ζητήματα μεταξύ των δύο χωρών και να μπορέσουμε να έχουμε πρόοδο και στο συμβατικό μας πλαίσιο, που να αντικατοπτρίζει προφανώς ένα νέο επίπεδο σχέσεων.

Με το σκεπτικό αυτό πήραμε την πρωτοβουλία τον περασμένο Οκτώβριο -συγκεκριμένα ο Υπουργός Εξωτερικών- να προτείνουμε ένα μνημόνιο συνεργασίας, το οποίο έθετε το πλαίσιο μιας λύσης για το ονοματολογικό και προφανώς θα διευκόλυνε και τις διαπραγματεύσεις υπό τα Ηνωμένα Έθνη. Δυστυχώς, τα Σκόπια δεν ανταποκρίθηκαν.

Πλέον, βάσει των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου, στο οποίο αναφερθήκατε, υπάρχει ένα πλαίσιο βημάτων που πρέπει να γίνουν, προκειμένου να εκκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Ελπίζουμε ότι και η άλλη πλευρά θα συνειδητοποιήσει ότι είναι προς όφελός της να υπάρξει μια οριστική και δίκαιη διευθέτηση του ζητήματος.

Ευχαριστώ.

ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ

 Κυρία συνάδελφε, είναι δικαίωμά σας τις απαντήσεις να τις εκλαμβάνετε ως μη απαντήσεις, όπως επίσης και το να σας λέω ότι από το 1995 και μετά υπάρχει μία σταθερή θέση της ελληνικής πολιτείας, εκφραζόμενη από την πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων, από την Ενδιάμεση Συμφωνία με συγκεκριμένα βήματα και εσείς να το εκλαμβάνετε ως διαφοροποίηση θέσης ή αλλαγή στάσης. Είναι δικαίωμά σας. Προφανώς είναι δικαίωμά σας.

Έχω όμως να σας πω ότι οι χειρισμοί που απαιτούνται από την πλευρά μας οφείλουμε να είναι πάρα πολύ προσεκτικοί, καθώς το ζήτημα της λύσης του ονόματος είναι ιδιαίτερα σύνθετο, όπως βεβαίως σύνθετο είναι και το διεθνές περιβάλλον, μέσα στο οποίο καλούμαστε να λειτουργήσουμε. Η δική μας θέση είναι ξεκάθαρη, η προσέγγισή μας είναι ρεαλιστική, με επιχειρήματα τα οποία βασίζονται στη λογική.

Τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του περασμένου Δεκεμβρίου υπήρξαν πολύ σημαντικά και αν αυτό θεωρείτε ότι δεν είναι αποτέλεσμα της δικής μας εξωτερικής πολιτικής, προφανώς μπορείτε να αναζητήσετε κάπου αλλού την αιτία. Είναι πολύ σημαντικά, γιατί επιβεβαίωσαν ότι, προκειμένου να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις των Σκοπίων με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα Σκόπια θα αξιολογηθούν ως προς τη στάση τους σε τρία συγκεκριμένα ζητήματα: τις μεταρρυθμίσεις, τις σχέσεις καλής γειτονίας και, ειδικότερα, την επίλυση του ονοματολογικού. Η πρόοδος σ’ αυτά τα ζητήματα θα αξιολογηθεί σε έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία θα δημοσιευθεί την άνοιξη. Είμαστε σε στενή επικοινωνία τόσο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και με τους Ευρωπαίους εταίρους μας.

Όπως αντιλαμβάνεστε, η συγκυρία είναι ιδιαίτερα κρίσιμη και η κινητικότητα που παρατηρείται διεθνώς είναι πάρα πολύ μεγάλη. Εμείς βλέπουμε στην απόφαση του Συμβουλίου μία ευκαιρία για την επίλυση της χρονίζουσας αυτής διαφοράς στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών. Έχουμε το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, με στόχο τα Δυτικά Βαλκάνια να καταστούν μία περιοχή σταθερότητας, ασφάλειας και ειρήνης, όπου τα κράτη θα ευημερούν και θα συνεργάζονται για το κοινό τους καλό, στο πλαίσιο βεβαίως των ευρωατλαντικών θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ.

Η Ελλάδα από την πλευρά της έχει πάρει όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες που συμβάλλουν στη βελτίωση του επιπέδου των διμερών σχέσεων των δύο χωρών, αλλά βεβαίως και στη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος, ώστε να προχωρήσει η διαπραγματευτική διαδικασία στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών.

Εναπόκειται πλέον, το λέμε προς κάθε πλευρά, στην ηγεσία των Σκοπίων να δώσει απτά δείγματα γραφής στη διεθνή κοινότητα. Δεν αρκούν ούτε τα λόγια ούτε οι μεγαλόσχημες διακηρύξεις. Χρειάζονται πράξεις και οι πράξεις κρίνονται εκ του αποτελέσματος και βάσει των όρων που έχουν τεθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Εμείς θεωρούμε ότι όποιος επενδύει σε ένα ευρωπαϊκό μέλλον συμφιλίωσης και συνεργασίας δεν μπορεί παρά να βγει ωφελημένος. Αντιθέτως, όποιοι επενδύουν σε εθνικιστικά ιδεολογήματα, δεν έχουν θέση στην Ευρώπη που οικοδομούμε. Και αυτό είναι το μήνυμα που σταθερά στέλνουμε προς την ηγεσία των Σκοπίων. Η ελληνική Κυβέρνηση θα συνεχίσει να τηρεί με επιμονή και σταθερότητα την ίδια υπεύθυνη στάση για την επίτευξη λύσης στο ονοματολογικό ζήτημα, με γνώμονα το εθνικό συμφέρον της χώρας και στόχο τη δημιουργία ασφάλειας και σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή.

Σας ευχαριστώ πολύ.