ΣΗΜΕΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ ΣΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΟΖ.

 «Η Ελλάδα σέβεται απόλυτα την Ελληνοαλβανική Συμφωνία Οριοθέτησης των Θαλασσίων Ζωνών τις 27.04.2009 και τη συμφωνηθείσα οριοθετική γραμμή και αναμένουμε από την αλβανική πλευρά την επίλυση του εσωτερικού προβλήματος, που προέκυψε μετά την υπογραφή της Συμφωνίας από την απόφαση του Αλβανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου».

ΠΡΩΤΟΛΟΓΙΑ.

Αγαπητέ κύριε συνάδελφε, όπως συχνά έχω αναφέρει και μάλιστα με την ευκαιρία προηγούμενων δικών σας επίκαιρων ερωτήσεων, το Υπουργείο Εξωτερικών παρακολουθεί με πολύ μεγάλη προσοχή τις εξελίξεις στη γειτονική Αλβανία.

Έχουμε κατ’ επανάληψη επισημάνει προς την αλβανική πλευρά, πως η ανοχή και πολύ περισσότερο η συνεργασία με ακραίους κύκλους, οι οποίοι στρέφονται ευθέως κατά των σχέσεων καλής γειτονίας και της περιφερειακής ασφάλειας και σταθερότητας, δεν μπορεί παρά να επηρεάσουν αρνητικά τις διμερείς μας σχέσεις.

Κατ’ αρχήν η θέσπιση ΑΟΖ στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο αποτελεί κυριαρχικό δικαίωμα, το οποίο η χώρα μας θα ασκήσει στον κατάλληλο χρόνο συνεκτιμώντας τις γενικότερες συνθήκες καθώς και τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις με τις όμορες χώρες.

Ήδη από το 1995 κατά την επικύρωση της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας –η οποία βρίσκεται σε ισχύ από το 1982- η πατρίδα μας, η Ελλάδα, κατέθεσε την εξής δήλωση: «Η Ελλάδα επικυρώνοντας τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, διασφαλίζει όλα τα δικαιώματά της και αναλαμβάνει όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη σύμβαση. Η Ελλάδα θα αποφασίσει πότε και πώς θα ασκήσει τα εν λόγω δικαιώματα σύμφωνα με την εθνική της στρατηγική. Τούτο δεν σημαίνει ούτε κατ’ ελάχιστο απεμπόληση εκ μέρους της Ελλάδος των δικαιωμάτων αυτών.»

Επιπροσθέτως, το ενδεχόμενο θέσπισης αποκλειστικής ΑΟΖ έχει ληφθεί υπόψη και από τον ν.2289/95, με τον τίτλο «Αναζήτηση, έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων και άλλες διατάξεις» όπως τροποποιήθηκε το 2011, με τον οποίο  πλέον καθίσταται σαφές, πως όταν αποφασιστεί η κήρυξη ΑΟΖ στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο, τα εξωτερικά της όρια θα είναι τα ίδια με τα όρια της υφαλοκρηπίδας, δηλαδή η μέση γραμμή, καθώς ελλείπει κάθε συμφωνίας οριοθέτησης με γειτονικά κράτη.

Όσον αφορά το άλλο σκέλος της ερώτησής σας για τις δημόσιες τοποθετήσεις ακραίων στοιχείων στην Αλβανία, αυτές κατά καιρούς –θα το πω ευθαρσώς- αγγίζουν τα όρια της φαιδρότητας και προσωπικά τις θεωρώ ανάξιες σχολιασμού, καθώς είναι εμφανές ότι δεν εκπροσωπούν παρά μία μειοψηφία του φίλου, όπως πιστεύουμε Αλβανικού λαού. Από την άλλη πλευρά οι δηλώσεις και οι επιλογές προσώπων της κεντρικής πολιτικής σκηνής, όπως αυτή στην οποία αναφερθήκατε, οφείλουν να συμβαδίζουν με το κλίμα εμπιστοσύνης, το οποίο επιθυμούμε και να διατηρήσουμε και να εμβαθύνουμε.

Υπενθυμίζω ότι στο πλαίσιο αυτό υπήρξε άμεση, αποφασιστική αντίδραση της Κυβέρνησης στις πρόσφατες ατυχείς δηλώσεις του Αλβανού Πρωθυπουργού κ. Μπερίσα, οι οποίες αποδοκιμάστηκαν και εξακολουθούν να αποδοκιμάζονται, τόσο από τον ελληνικό πολιτικό κόσμο όσο και από την ευρωπαϊκή και διεθνή κοινότητα.

Τέλος, υπενθυμίζουμε στην αλβανική πλευρά ότι η πορεία της χώρας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση της οποίας πλήρως μέλος επιθυμεί και ίδια να καταστεί στο μέλλον, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη –αυτή δηλαδή η πορεία- με τη διασφάλιση των σχέσεων καλής γειτονίας και τη διαφύλαξη της περιφερειακής σταθερότητας.

ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ.

Κύριε συνάδελφε, θέσατε τόσα πολλά ζητήματα, τα οποία αφενός μεν φεύγουν από το πνεύμα της ερώτησης, αλλά από την άλλη με υποχρεώνουν να δώσω συγκεκριμένες απαντήσεις.

Ξεκαθαρίζω κατευθείαν το εξής: Η Κυβέρνηση, όπως ξέρετε, όλη αυτήν την περίοδο και ειδικά δια του Υπουργείου Εξωτερικών έχει ασκήσει μία τέτοια πολιτική, ούτως ώστε η χώρα μας να βγαίνει μπροστά, να δημιουργεί άλλες προοπτικές εξωτερικής πολιτικής και πολύ περισσότερο να δημιουργεί τις προοπτικές εκείνες που την καθιστούν εκ νέου πρωταγωνίστρια χώρα στο συγκεκριμένο γεωγραφικό πλάτος και μήκος, όπου βρίσκεται.

Άρα, λοιπόν, αν καθίσει κανείς να εξετάσει, πώς έχουν εξελιχθεί το τελευταίο διάστημα τα ζητήματα που αφορούν την εξωτερική πολιτική, δεν μπορεί να μην κρίνει, πως η χώρα μας έχει αναβαθμίσει σε πολύ μεγάλο βαθμό και τη θέση και το ρόλο της. Θα σας θυμίσω τις τελευταίες εξελίξεις που αφορούσαν την προοπτική της γείτονος χώρας να μπει σε μία διαδικασία ένταξης ή καταρχήν να λάβει ημερομηνία έναρξης διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν πως όλα αυτά τα ζητήματα κρίνονται μέσα από τον τρόπο που λειτουργεί η εξωτερική πολιτική. Η εξωτερική μας πολιτική τουλάχιστον το τελευταίο διάστημα, επαναλαμβάνω για άλλη μια φορά, όχι απλώς και μόνο χαίρει επιτυχιών, αλλά χαίρει και της εμπιστοσύνης της ελληνικής κοινωνίας, μιας και φαίνεται καθαρά ότι έχουμε γυρίσει σελίδα και θέματα και ζητήματα που αφορούν την εθνική μας πορεία προσδιορίζονται ως κυρίαρχα στην ατζέντα των αναζητήσεων της Κυβέρνησης.

Σε ό,τι με αφορά προσωπικά, κάνατε μια συγκεκριμένη αναφορά σε δηλώσεις ή τοποθετήσεις που έκανα σε προηγούμενη ερώτησή σας. Εγώ σε καμία περίπτωση δεν είπα ότι η Κυβέρνηση αδυνατεί να παρακολουθήσει τις δηλώσεις. Η ενδεχόμενη –και μην παίρνετε μόνο τις τρεις λέξεις- αναφορά ήταν ότι ο καθένας μπορεί να κάνει ό,τι δηλώσεις θέλει, εμείς δεν καθόμαστε να παρακολουθήσουμε αυτού του είδους τις δηλώσεις.

Ωστόσο, σας σχολίασα συγκεκριμένα τόσο τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού της Αλβανίας, του κ. Μπερίσα, όσο και τις δηλώσεις του κ. Ράμα, όταν βρέθηκε εδώ, εκτιμώντας, ότι τέτοιου είδους δηλώσεις όχι μόνο δεν προάγουν την ευρωπαϊκή προοπτική της γείτονος χώρας, αλλά από την άλλη πλευρά καταδικάζονται από το σύνολο του πολιτικού κόσμου και της Ελλάδος και της Ευρώπης.

Σας είπα, λοιπόν, από την πρωτολογία μου ότι η αντίδραση της Κυβέρνησης σε αυτές τις δηλώσεις και τοποθετήσεις ήταν τόσο άμεση, ώστε να καταδεικνύουν ότι δεν συνάδουν με τον αμοιβαίο σεβασμό ούτε από την άλλη πλευρά δείχνουν ότι μπορούν να προωθηθούν οι φιλικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.

Σε ό,τι αφορά τα ενδεχόμενα ατομικά αιτήματα,  που σχετίζονται με το όπως το αναφέρατε για το «Τσάμικο» ζήτημα, που άπτονται των περιουσιακών δικαιωμάτων, έχουμε πολλές φορές υπογραμμίσει ότι η Ελλάδα είναι κράτος δικαίου και η ελληνική Δικαιοσύνη έχει κρίνει και συνεχίζει να κρίνει τη βασιμότητα τέτοιων αιτημάτων, βάσει όχι μόνο του εθνικού, αλλά και του διεθνούς εφαρμοστέου δικαίου. Άρα, λοιπόν, δεν υπάρχει τέτοιου είδους ζήτημα.

Όσον αφορά στην ΑΟΖ, η Ελληνοαλβανική Συμφωνία Οριοθέτησης των Θαλασσίων Ζωνών από τις 27 Απριλίου 2009 καθιερώνει όριο πολλαπλών χρήσεων, το οποίο οριοθετεί τόσο τις υφιστάμενες ζώνες της δικαιοδοσίας όσο και τις μελλοντικές, συμπεριλαμβανομένης και της ΑΟΖ.

Όπως είναι γνωστό, η Συμφωνία Οριοθέτησης των Θαλασσίων Ζωνών με την Αλβανία δεν έχει τεθεί σε ισχύ. Από πλευράς μας, σεβόμαστε απόλυτα τη Συμφωνία και τη συμφωνηθείσα οριοθετική γραμμή και αναμένουμε από την αλβανική πλευρά την επίλυση του εσωτερικού προβλήματος που προέκυψε μετά την υπογραφή της Συμφωνίας από την απόφαση του Αλβανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου.

Μετά απ’ όλα αυτά θα μου επιτρέψετε να σας επαναλάβω ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν διαμορφώνει την εξωτερική της πολιτική με βάση την ψυχολογία ή τη σκοπιμότητα της στιγμής, αλλά από τη βάση συγκεκριμένου σχεδίου και με αποκλειστικό γνώμονα το διαχρονικό συμφέρον του έθνους.

Το ζήτημα της ανάπτυξης ακραίων πολιτικών τάσεων στην Αλβανία, ιδίως δε όταν ή αν αυτές στρέφονται κατά της Ελλάδος ή της ελληνικής μειονότητας – και το πώς χαρακτηρίζεται ένας πληθυσμός αφορά μια συγκεκριμένη ορολογία, η οποία ουσιαστικά έχει καθιερωθεί παγκοσμίως- βρίσκεται ψηλά σε κάθε διμερή επαφή μας με την αλβανική πλευρά.

Εμείς θέλουμε να προοδεύσει η Αλβανία, αλλά πρέπει να προοδεύσει στη βάση της κατανόησης των συγκεκριμένων δικαιωμάτων των Ελλήνων που ζουν εκεί, αλλά βεβαίως και από την πλευρά της πραγματικότητας, που καθορίζεται από την ευρωπαϊκής προοπτικής της.

Με γνώμονα την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των δύο πλευρών και την προώθηση της περιφερειακής εργασίας θα συνεχίζουμε να προωθούμε με συνέπεια και συγκεκριμένες δράσεις την εμπέδωση της καλής γειτονίας και την ανάπτυξη των διμερών μας σχέσεων υπό την προϋπόθεση, βεβαίως, της τήρησης του σεβασμού της αρχής και της αμοιβαιότητας από την αλβανική πλευρά.

Κλείνω, επαναλαμβάνοντας μια άποψη ή μια θέση, η οποία έρχεται από το παρελθόν και πιστεύω ότι εκφράζει το ρόλο και τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το Υπουργείο Εξωτερικών -επαναλαμβάνω- το τελευταίο διάστημα:

 «Ἔχουσιν γνῶσιν οἱ φύλακες».

Ευχαριστώ πολύ.