Τον προσεχή Μάιο εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες θα προσέλθουν στις κάλπες προκειμένου να αναδείξουν τους αντιπροσώπους τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην κορυφαία δημοκρατική διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.Η Ευρώπη βρίσκεται σε οριακό σημείο καμπής. Οφείλει να αναλάβει τον ηγετικό ρόλο που όλοι προσδοκούν. Για να γίνει αυτό όμως πρέπει να πείσει τόσο τους πολίτες της, όσο και τους μεγάλους συστημικούς παίκτες, ότι διαθέτει το θεσμικό οπλοστάσιο που είναι απαραίτητο για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις ενός κόσμου, που αλλάζει ραγδαία.

Ο ιστορικός του μέλλοντος θα καταγράψει ότι τον Μάιο του 2014 η Ευρώπη είναι πράγματι μια «Γηραιά» Ήπειρος: Η ανεργία ταλανίζει τους νέους, οι χώρες της περιφέρειας βρίσκονται ακόμη σε δεινή οικονομική θέση παρά τα προγράμματα δημοσιονομικής σταθερότητας και οι ίδιοι οι ηγέτες των κρατών μελών δεν κάνουν τα αποφασιστικά βήματα που θα πείσουν ότι πως η κρίση χρέους είναι οριστικά παρελθόν.  Σε αυτά μπορεί να προσθέσει κανείς το φάντασμα του εξτρεμισμού που αναβιώνει και το δημογραφικό πρόβλημα που απειλεί να τινάξει στον αέρα το μεταπολεμικό κοινωνικό κράτος, πάνω στο οποίο στηρίχθηκε η ενοποιητική διαδικασία.

Ωστόσο, για να είμαστε δίκαιοι, εκτός από τα προβλήματα, υπάρχει και κάτι άλλο πιο ισχυρό- το πείσμα 28 εθνών της Ευρώπης για ένα κοινό πεπρωμένο, μια πορεία προς το μέλλον και την ευημερία που παρά τα ογκώδη προβλήματα τους κρατά μαζί, αλληλέγγυους. Στα χρόνια της κρίσης οι ηγεσίες της Ευρώπης υπερέβαλλαν εαυτόν, δημιουργώντας μηχανισμούς στήριξης που μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για να προχωρήσουμε στα επόμενα μεγάλα βήματα. Ποια θα είναι αυτά; Σε πρώτο επίπεδο η μόνιμη λύση για τις χώρες που έχουν δυσανάλογα μεγάλο χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ τους, όπως η Ελλάδα. Μια τέτοια κίνηση, θα δώσει τη σιγουριά στις αγορές πως από το Ελσίνκι μέχρι τη Λευκωσία και από τη Λισαβόνα μέχρι το Βουκουρέστι, η Ευρώπη λειτουργεί ως ένωση, που θωρακίζει τα μέλη της.

Το δεύτερο μεγάλο στοίχημα όμως βρίσκεται στο παραγωγικό και αναπτυξιακό της μοντέλο της Ένωσης,  που δοκιμάζεται για πρώτη φορά με τόσο έντονο τρόπο. Περισσότερο παρά ποτέ χρειάζονται μέτρα που θα καθιστούν πρακτική την ήδη συμφωνημένη ελεύθερη μετακίνηση πολιτών, αγαθών και υπηρεσιών και κίνητρα για τη δημιουργία παραγωγικών μονάδων που θα εξάγουν καινοτόμα και υψηλής ποιότητας προϊόντα. Η Ευρώπη δεν μπορεί και δεν πρέπει να ανταγωνιστεί τις αναδυόμενες οικονομίες μειώνοντας την ποιότητά της, αλλά αντίθετα ενισχύοντάς την, ως το βασικό συγκριτικό της πλεονέκτημα. Για αυτό το λόγο, χρειάζεται ένα νέο κοινωνικό και αναπτυξιακό συμβόλαιο μεταξύ των κρατών-μελών που θα θέτει τις βάσεις για επιτυχημένη ανάκαμψη και πρόοδο.

Άρα η Ευρώπη πρέπει να κάνει τη δική της θεσμική υπέρβαση για να κερδίσει την αναπτυξιακή μάχη. Η μεταβίβαση αρμοδιοτήτων προς τις Βρυξέλλες αντιμετωπίζεται με δυσπιστία από τους πολίτες, οι οποίοι δεν εμπιστεύονται την ανάδυση μιας νέας γραφειοκρατίας που δεν ελέγχεται εύκολα. Για αυτό το λόγο, το νεό μοντέλο της Ευρώπης πρέπει να δώσει έμφαση στις περιφέρειες ώστε με τα κατάλληλα εργαλεία να γίνουν ατμομηχανές της ανάπτυξης.  Οι  ευρωεκλογές που έρχονται είναι μια μοναδική ευκαιρία να τεθούν αυτά τα θέματα και να ληφθούν πρωτοβουλίες για να πάμε πιο μπροστά.

Αν χάσουμε την ευκαιρία να δώσουμε νέα πνοή στην ενοποιητική διαδικασία, κινδυνεύουμε οι πολίτες να γυρίσουν την πλάτη στην Ευρώπη. Μια τέτοια επιλογή όμως οδηγεί σε ένα αβέβαιο και ζοφερό μέλλον.