Πρόσφατα, στο οικονομικό Φόρουμ των Δελφών μιλήσατε για αυστηροποίηση στην έκτιση των ποινών. Πώς θα παραμείνουν περισσότερο στις φυλακές οι δράστες ειδεχθών εγκλημάτων όπως είναι η ανθρωποκτονία;
Όπως γνωρίζετε, το Υπουργείο Δικαιοσύνης συνέστησε τον Μάρτιο του 2020 τη Διαρκή Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή για την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων που παράγει ο νέος Ποινικός Κώδικας και ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας. Η εισήγηση της επιτροπής με τις προτεινόμενες αλλαγές δεν έχει υποβληθεί ακόμα στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, είναι απόφαση της κυβέρνησης να αυξηθεί ο χρόνος πραγματικής έκτισης των ποινών στα σωφρονιστικά καταστήματα στα 3/5 της επιβαλλόμενης ποινής, από τα 2/5 που προβλέπεται σήμερα.
Τι αλλάζει με την έκτιση της ισόβιας κάθειρξης;
Δεδομένου ότι η επιτροπή κατευθύνεται στην αύξηση της πραγματικής έκτισης των ποινών για πρόσκαιρες καθείρξεις, ο χρόνος παραμονής στις φυλακές για τα ισόβια είναι αναγκαίο να αυξηθεί, προκειμένου να τηρηθεί η αρχή της αναλογικότητας των ποινών. Επομένως, είναι βέβαιο πως ο χρόνος πραγματικής έκτισης θα αυξηθεί και για τα ισόβια. Το εύρος των ποινών ωστόσο, είναι μια δύσκολη εξίσωση. Αυτή την εξίσωση θα τη λύσουν οι ειδικοί επιστήμονες, καθηγητές και νομικοί που συμμετέχουν στην επιτροπή παρακολούθησης ων Κωδίκων. Είμαι σίγουρος πως η τελική τους εισήγηση θα συνιστά ένα άρτιο νομοθέτημα που θα ευθυγραμμίζει τους Κώδικες με το κοινό περί δικαίου αίσθημα, λαμβάνοντας, βεβαίως, πάντοτε υπόψη τις διεθνείς τάσεις που διαμορφώνονται στην ποινική δικαιοσύνη.
Έως τώρα τα Συμβούλια των φυλακών που αποφασίζουν για το εάν ένας κρατούμενος μπορεί να αποφυλακιστεί με όρους αφού εκτίσει τουλάχιστον 16 χρόνια σήμερα ή 18 αύριο, το μόνο που εξετάζουν είναι εάν αυτός έχει τελέσει κάποιο πειθαρχικό παράπτωμα στη φυλακή. Όχι δηλαδή αν έχει πραγματικά σωφρονιστεί και μπορεί να επανενταχθεί στην κοινωνία. Ως προς αυτό θα αλλάξει κάτι;
Ήδη από τον Αύγουστο του 2019, αυτή η κυβέρνηση έβαλε οριστικό τέλος στον Νόμο Παρασκευόπουλου και στις παρατάσεις του, που είχαν νομοθετήσει όλοι οι διάδοχοι του πρώην Υπουργού στις κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν ψηφίστηκε κανένας αποσυμφορητικός νόμος των φυλακών.
Τα πρόσφατα γεγονότα ωστόσο με τις αποφυλακίσεις ειδεχθών εγκληματιών με τις κοινές διατάξεις του Ποινικού Κώδικα, επανέφεραν στον δημόσιο διάλογο την προβληματική για την υφ’ όρoν απόλυση. Στο Υπουργείο Δικαιοσύνης παρακολουθούμε τον επιστημονικό διάλογο που διεξάγεται, προκειμένου να θωρακίσουμε το σωφρονιστικό μας σύστημα και να διορθώσουμε πιθανές αστοχίες.
Θα υπάρξει, εκτός από το «βραχιολάκι» περικοπή και κάποιων άλλων «προνομίων» για τους ισοβίτες-πολυισοβίτες;
Όπως τόνισα, οι προτάσεις της επιτροπής για την παρακολούθηση του ΠΚ δεν έχουν υποβληθεί ακόμα στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Εκτιμώ, ωστόσο, πως η πρόταση για κατάργηση της κατ’ οίκον ηλεκτρονικής επιτήρησης, ειδικά για όσους έχουν καταδικαστεί για συγκεκριμένα εγκλήματα, όπως τα αδικήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας, κινούνται στη σωστή κατεύθυνση.
Σε κάθε περίπτωση, εφόσον διατυπωθούν ολοκληρωμένες και εφαρμόσιμες προτάσεις, αυτές θα αξιολογηθούν από την Ειδική Νομική Υπηρεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης και μαζί με την τελική εισήγηση της επιτροπής παρακολούθησης του ποινικού κώδικα θα τύχουν περαιτέρω επεξεργασίας, προκειμένου να καταρτιστεί ένα ολοκληρωμένο και άρτιο νομοσχέδιο.
Το τελευταίο διάστημα έχουν σημειωθεί επιθέσεις με καυστικά υγρά. Όπως με βιτριόλι στην Ιωάννα και τώρα η επίθεση σε μητροπολίτες. Υπάρχει περίπτωση να περιληφθεί κάποια διάταξη για τέτοιου είδους επιθέσεις με επικίνδυνα υγρά;
Οι υφιστάμενες διατάξεις για την βαριά σκοπούμενη βλάβη, εκτιμώ πως καλύπτουν αυτές τις περιπτώσεις και επισείουν βαρύτατες ποινές για τους δράστες. Οποιαδήποτε τροποποίηση των σχετικών άρθρων του Ποινικού Κώδικα, επομένως, εφόσον κριθεί αναγκαία, θα πρέπει να εντάσσεται στη γενικότερη φιλοσοφία του Ποινικού Κώδικα και του πλαισίου των ποινών που προβλέπεται για αντίστοιχης ποινικής απαξίας αδικήματα.
Τι θα αλλάξει με τα σεξουαλικά εγκλήματα;
Από το βήμα της Βουλής, στην προ Ημερησίας Διάταξης συζήτηση σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών, ο Πρωθυπουργός ξεκαθάρισε τους άξονες των δράσεων της κυβέρνησης για την τιμώρηση των αδικημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας με ιδιαίτερη πρόνοια για την προστασία των ανηλίκων. Έχουμε ήδη μιλήσει για μετάθεση του χρόνου έναρξης της παραγραφής των αδικημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας μετά την ενηλικίωση των θυμάτων, τόσο για τα κακουργήματα όσο και για τα σχετικά αδικήματα πλημμεληματικού χαρακτήρα. Παράλληλα, έχουμε ζητήσει από την αρμόδια νομοπαρασκευαστική επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα τροποποιήσεων στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας ώστε αυτά τα αδικήματα να εκδικάζονται κατά προτεραιότητα.
