Στο 4th InvestGR Forum 2021: Reforming the Greek Economy συμμετείχε ο Υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας. Κεντρική θεματική του φετινού InvestGR Forum είναι η σύνδεση των Ξένων Άμεσων Επενδύσεων με τις Μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα.

Αναλυτικά η ομιλία του:

Κυρίες και Κύριοι,

«Η αποτελεσματικότερη απονομή της δικαιοσύνης και ένα υγιές κανονιστικό περιβάλλον μπορεί να συμβάλουν σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη. Ένα γρήγορο και αξιόπιστο σύστημα απονομής δικαιοσύνης βοηθά όλους τους πολίτες. Βοηθά και τον επιχειρηματικό κόσμο στο σύνολό του».

Τα λόγια αυτά μπορεί να μοιάζουν σημερινά, ανάγονται όμως στο μακρινό 2011 όταν η τότε αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίτροπος Δικαιοσύνης Viviane Reding υπεραμυνόταν της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τη Διαμεσολάβηση.

Το γεγονός ότι χρειάστηκε μια σχεδόν δεκαετία μεταξύ της ενσωμάτωσης των εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης των διαφορών στην εθνική έννομη τάξη και της πλήρους και αποτελεσματικής εφαρμογής της διαμεσολάβησης ως εξωδικαστικό εργαλείο επίλυσης διαφορών, από το 2011 μόλις τον Νοέμβριο του 2019, αποτυπώνει πλήρως και σε όλη του την έκταση την πραγματική παθογένεια που ταλαιπώρησε για δεκαετίες την εθνική μας οικονομία. Αντανακλά την πραγματική αιτία για την οποία χιλιάδες επενδύσεις ματαιώθηκαν, τον πραγματικό λόγο κλονισμού της εμπιστοσύνης στην οικονομία μας και στην δυναμική της παραγωγικής μας βάση:  Την μεταρρυθμιστική ατολμία.

Παρά την πανδημία του COVID-19 που ξέσπασε το 2019 και την αναστολή λειτουργίας των δικαστηρίων, το μεταρρυθμιστικό σχέδιο αυτής της κυβέρνησης δεν ανεστάλη.

Η πανδημία δεν αξιοποιήθηκε ως «άλλοθι» για την ματαίωση των μεταρρυθμίσεων.

Αντίθετα, ακόμα και μέσα στη δίνη της υγειονομικής κρίσης, επιταχύναμε τον βηματισμό μας, θεσμοθετώντας νέες καινοτομίες στο δικαστικό μας σύστημα.

Ένα νέο πλαίσιο για το θεσμό της διαμεσολάβησης θεσπίστηκε με το ν. 4640/2019, με εξόχως ενθαρρυντικά αποτελέσματα για τις αστικές και εμπορικές διαφορές, οι οποίες επιλύονται ταχύτερα και με μικρότερο κόστος για τα εμπλεκόμενα μέρη, έξω από τις δικαστικές αίθουσες.

Καθιερώθηκαν τα Ειδικά Τμήματα στα μεγάλα Πρωτοδικεία και Εφετεία Αθηνών και Θεσσαλονίκης, για την εκδίκαση διαφορών αναπτυξιακού χαρακτήρα, όπως οι υποθέσεις ενέργειας, τηλεπικοινωνιών, ανταγωνισμού και προσωπικών δεδομένων που προσελκύουν μεγάλες επενδύσεις και έχουν έντονο πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα για την εθνική μας οικονομία. Σε λίγες μέρες, η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου αναμένεται να εγκρίνει τις αποφάσεις των Δικαστηρίων για την έναρξη λειτουργίας των Ειδικών Τμημάτων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Υιοθετήθηκε η Δικονομία του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την κωδικοποίηση όλων των διάσπαρτων μέχρι τότε διατάξεων σε ένα ενιαίο νομοθέτημα, που διευκολύνει το δικαιοδοτικό έργο του Ανώτατου Δημοσιονομικού Δικαστηρίου για υποθέσεις που παράγουν δημοσιονομικό αποτέλεσμα.

Επιταχύνθηκε η εκδίκαση υποθέσεων του Ν. Κατσέλη, με ρήτρες προστασίας των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας. Οχυρώσαμε, έτσι, το τραπεζικό σύστημα από τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και θωρακίσαμε επιπλέον το τραπεζικό μας σύστημα.

Εισαγάγαμε τον νέο θεσμό του Επίκουρου Δικαστών, ενσωματώνοντας τις βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζονται με επιτυχία στα πιο προηγμένα δικαστικά συστήματα διευκολύνοντας το δικαιοδοτικό έργο των δικαστικών λειτουργών.

Ιδρύσαμε την κατεύθυνση Ειρηνοδικών στην Εθνική Σχολή Δικαστών, υλοποιώντας την μεγαλύτερη μεταρρύθμιση στη δικαστική εκπαίδευση από τη σύσταση της Σχολής.

Συστάθηκε το Γραφείο Στατιστικών της Δικαιοσύνης. Μια νέα υπηρεσία, η οποία το επόμενο διάστημα τίθεται σε πιλοτική λειτουργία και θα συμβάλει στην ακριβή και αντικειμενική μέτρηση της αποδοτικότητας του συστήματος απονομής της δικαιοσύνης, ενώ με την αξιοποίηση πραγματικών δεδομένων θα μπορέσουμε να χαράξουμε έναν ρεαλιστικό οδικό χάρτη νέων μεταρρυθμίσεων στη Δικαιοσύνη.

Ξεκινήσαμε και υλοποιούμε, μέρα με τη μέρα, το μεγαλύτερο πρόγραμμα ψηφιοποίησης της Δικαιοσύνης που εκπονήθηκε ποτέ. Με περισσότερες από 30 δράσεις και έργα που διευκολύνουν την πρόσβαση των πολιτών και των επιχειρήσεων στη δικαιοσύνη.

Απλοποιούμε καθημερινά τις διαδικασίες, με την ενοποίηση πιστοποιητικών, όπως το Ενιαίο Πιστοποιητικό Φερεγγυότητας, που εκδίδεται πλέον από όλα τα Πρωτοδικεία, μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών και από την διαδικτυακή Πύλη gov.gr, διευκολύνοντας την μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα και τους πολίτες.

Κυρίες και Κύριοι,

Στην έναρξη του δεύτερου μισού της θητείας αυτής της κυβέρνησης, το Υπουργείο Δικαιοσύνης εκκινεί ένα νέο πρόγραμμα 100 ημερών πλούσιων νομοθετικών παρεμβάσεων που εδραιώνουν τους κανόνες διαφάνειας, συμβάλλουν στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, απλοποιούν την καθημερινότητα των πολιτών και των επιχειρήσεων στις συναλλαγές τους με τις δικαστικές αρχές, εισάγουν νέες καινοτομίες για την επιτάχυνση των ρυθμών απονομής της δικαιοσύνης.

Ένα πρόγραμμα που στηρίζεται σε τρεις διακριτούς άξονες:

Α) την απλούστευση των διαδικασιών

Β) την επένδυση στον πιο κρίσιμο κρίκο του συστήματος απονομής της δικαιοσύνης, το ανθρώπινο δυναμικό της

Γ) τη βελτίωση των υποδομών της δικαιοσύνης

Αναφορικά με τον πρώτο άξονα:

Ήδη κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων το νέο Σχέδιο Νόμου για τις ελεγκτικές αρμοδιότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου που στοχεύει στην ευθυγράμμιση του Ανώτατου Δικαστηρίου με τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές αποτελεσματικότητας του ελέγχου στην αναβάθμιση της συνεργασίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου με τη Βουλή ώστε να παρέχεται από αυτό στην Εθνική Αντιπροσωπεία υψηλού επιπέδου τεχνοκρατική ενημέρωση επί δημοσιονομικών και συνταξιοδοτικών θεμάτων.

Τις αμέσως επόμενες ημέρες τίθενται σε Δημόσια Διαβούλευση οι τροποποιήσεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

Με τις επικείμενες τροποποιήσεις επεκτείνεται ο επιτυχημένος θεσμός της Πιλοτικής Δίκης που εφαρμόζεται με επιτυχία στο Συμβούλιο της Επικρατείας στην Πολιτική Δικαιοσύνη.

Παράλληλα, ενισχύεται ο ρόλος των ηλεκτρονικών μέσων στη διενέργεια διαδικαστικών πράξεων ενώπιον των δικαστηρίων, ώστε να εξοικονομείται χρόνος και δαπάνη υπέρ των πολιτών και του ελληνικού Δημοσίου ενώ θεσπίζονται σε μόνιμη βάση ρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της αναστολή λειτουργίας των δικαστηρίων, λόγω της πανδημίας, για τη διευκόλυνση των πολιτών και των επιχειρήσεων.

Στον προγραμματισμό του Υπουργείου Δικαιοσύνης εντάσσεται επιπλέον ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου για τη διαιτησία, ενώ δρομολογούμε πρόσθετες

Στον ίδιο χρόνο, υλοποιούμε δράσεις για την περαιτέρω ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης με:

• τον σχεδιασμό της επέκτασης του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης σε όλη την Επικράτεια.
• Την Αναβάθμιση του Πληροφοριακού Συστήματος της Διοικητικής Δικαιοσύνης
• Επεκτείνεται η ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων τόσο στην Πολιτική όσο και στη Διοικητική Δικαιοσύνη με την καθιέρωση του ηλεκτρονικού φακέλου
• Θεσπίζονται οι υπηρεσίες απομακρυσμένης κατάθεσης και οι υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης
• Διευρύνεται η δυνατότητα ηλεκτρονικής επίδοσης
• Δημιουργείται το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αφερεγγυότητας το οποίο διασυνδέεται με το ΓΕΜΗ και με άλλα μητρώα της Ευρωπαϊκής Ένωσης
• Καθιερώνονται τα ηλεκτρονικά πινάκια με σαφή οφέλη στην εξοικονόμηση χρόνου για όλους τους παράγοντες της δίκης
• Σχεδιάζεται η Ηλεκτρονική Υποβολή Αίτησης έκδοσης Διαταγής Πληρωμής

Στον δεύτερο άξονα της πολιτικής που εφαρμόζει το Υπουργείο Δικαιοσύνης εντατικοποιούνται οι αλλαγές στη δικαστική εκπαίδευση.

Ο τρόπος λειτουργίας της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών εκσυγχρονίζεται.

Το πρόγραμμα σπουδών της Σχολής εμπλουτίζεται με προσανατολισμό στην ενίσχυση του πρακτικού χαρακτήρα της κατάρτισης και την εισαγωγή μαθημάτων στη δεοντολογία, στη διαχείριση χρόνου, ενώ το εκπαιδευτικό πρόγραμμα θα επεκταθεί σε μαθήματα άλλων επιστημών, όπως της ψυχολογίας, της οικονομικής θεωρίας και ανάλυσης, της κοινωνιολογίας, αλλά και σε κρίσιμες θεματικές όπως στη διοίκηση δικαστηρίων και στις νέες τεχνολογίες στο χώρο της δικαιοσύνης.

Ενώ έχει πλέον ωριμάσει η ιδέα για μια νέα Εθνική Σχολή Δικαστικών Υπαλλήλων, στα πρότυπα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών για την προσέλκυση υπαλλήλων υψηλών δεξιοτήτων και την αρτιότερη κατάρτισή τους.

 Κυρίες και Κύριοι,

Η σημερινή διοργάνωση του InvestGR Forum συμπίπτει χρονικά με μια ευτυχή συγκυρία: Η Ελλάδα έγινε τη Δευτέρα το πρώτο κράτος –  μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προχώρησε σε επίσημη υποβολή του νέου ΕΣΠΑ 2021 – 2027 στις αρμόδιες αρχές της Κομισιόν ενώ πριν από λίγες ημέρες, από την Αρχαία Αγορά η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ουρσουλα Φον Ντερ Λάιεν έδινε το πράσινο φως για τη χρηματοδότηση σημαντικών έργων υποδομής από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Με ένα ολοκληρωμένο, ρεαλιστικό σχέδιο το Υπουργείο Δικαιοσύνης διεκδίκησε και εξασφάλισε ένα σημαντικό μέρος από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης  για την αναβάθμιση των δικαστικών υποδομών σε όλη την ελληνική Επικράτεια.

Ένα πρόγραμμα συνολικού ύψους 118 εκ. ευρώ για την κατασκευή νέων δικαστικών μεγάρων και εμβληματικά έργα το νέο Δικαστικό Μέγαρο του Πειραιά και τη μεταστέγαση του Πρωτοδικείου Αθηνών από την πρώην Σχολή Ευελπίδων δίπλα από το Μέγαρο του Αρείου Πάγου.

Παράλληλα, υλοποιείται το πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης ενώ προβλέπεται η χρηματοδότηση του εκσυγχρονισμού και της βελτίωσης των υφιστάμενων υποδομών, με την αξιοποίηση σύγχρονων χρηματοδοικών εργαλείων, όπως οι Συμπράξεις του Δημοσίου με τον ιδιωτικό Τομέα, μέσω των οποίων θα μοχλευθούν πρόσθετοι ιδιωτικοί πόροι, με πολλαπλά άμεσα και έμμεσα οφέλη για την εθνική μας οικονομία.

Κυρίες και Κύριοι,

Στο Υπουργείο Δικαιοσύνης έχουμε θέσει έναν φιλόδοξο αλλά ρεαλιστικό στόχο για την επόμενη πενταετία: Να προσεγγίσουμε σταδιακά τον μέσο όρο των τριών χωρών της ΕΕ με τις καλύτερες επιδόσεις στον δείκτη επίλυσης διαφορών, που αποτελεί τον πιο κατάλληλο και αξιόπιστο δείκτη για την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα κάθε δικαστικού συστήματος.

Ο δρόμος που καλούμαστε να βαδίσουμε για την αναμόρφωση του δικαστικού μας συστήματος είναι ανηφορικός.

Θα τον ακολουθήσουμε με αυτοπεποίθηση και με την αισιοδοξία που γεννούν τα αποτελέσματα όσων έχουμε ήδη πετύχει τα τελευταία δύο χρόνια.

Με προσήλωση στο μεταρρυθμιστικό μας σχέδιο, με συστηματικό προγραμματισμό.

Σας ευχαριστώ!